3 Δεκεμβρίου, 2014
Με απόλυτη επιτυχία έκλεισε η φετινή 13η εκδήλωση της 16ης περιόδου 2011-12 του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών το απόγευμα της Δευτέρας 28/5/2012. Η ομιλία του Χρήστου Μπoγά καθηγητή του ΤΕΙ Σερρών με θέμα: «Φίλιππος ο Μακεδών» και η παρουσίαση του ομώνυμου βιβλίου του προκάλεσε το εύλογο ενδιαφέρον και καθήλωσε το ευάριθμο κοινό, που έσπευσε να γεμίσει την φιλόξενη αίθουσα του Δημοτικού Συμβούλιου του Δήμου Πέλλας. Η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» σε συνεργασία με την ΔΗΚΕΠΑ Πέλλας ανεβάζοντας την ποιότητα των πολιτιστικών δράσεων και πρωτοβουλιών της περιοχής μας, ολοκλήρωσε με τον καλύτερο τρόπο τις πετυχημένες φετινές δράσεις της.
Ιδιοσυγκρασία δυναμική, εξαιρετικός στρατηγός και απαράμιλλος διπλωμάτης ο βασιλιάς της Μακεδονίας αποδείχθηκε εξίσου αποτελεσματικός στον οικονομικό τομέα. Ο γιος του Αμύντα και της Ευρυδίκης γεννήθηκε το 382/383 π.Χ. πέρασε δύσκολα παιδικά και εφηβικά χρόνια ως όμηρος και αιχμάλωτος αλλά κατόρθωσε να ανέλθει στον θρόνο των γονέων του. Ένωσε τις διάσπαρτες μικρές μακεδονικές ηγεμονίες υπό την κραταιά εξουσία του, κατανίκησε τους βόρειους γείτονές του Ιλλυριούς και Δάρδανους και θαύμασε εξυμνώντας τους νεκρούς των νοτιοελλήνων στη μάχη της Χαιρώνειας. Πληγώθηκε σε 27 μάχες κερδίζοντας την εκτίμηση και τον θαυμασμό των συμπολεμιστών του. Οργάνωσε την μακεδονική κοινωνία, αξιοποίησε τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, τον φυσικό πλούτο, απελευθέρωσε τον οικονομικό ιστό και κατέστησε την χώρα του εύρωστη οικονομικά. Στήριξε αποτελεσματικά τους αγρότες, ποιμένες και υλοτόμους που ήταν η παραγωγική βάση του κράτους του σε αντίθεση με τις πόλεις-κράτη της νότιας Ελλάδας, που βασίζονταν σε δουλοκρατικά οικονομικά συστήματα. Πίστευε πως μόνο ένα υγιές και ισχυρό οικονομικά κράτος μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά εξωτερικούς εχθρούς και δύσκολες εσωτερικές συγκυρίες. Με τις μετακινήσεις πληθυσμών που επέβαλε και την διαρκή δημογραφική ενίσχυσή του με ουσιαστικά κίνητρα, διαμόρφωσε ένα πολυπληθές και δημιουργικό κράμα λαού.
Επέβαλε την αξιοκρατία, κράτησε δίπλα του, ως γραμματέα, τον Θρακιώτη Ευμένη, αντικατέστησε το ληστρικό και ασαφές φορολογικό πλαίσιο με την φορολογία της «δεκάτης», καταπολεμώντας την φοροδιαφυγή με αυστηρούς κι εφαρμόσιμους νόμους. Κάθε πολίτης που ένιωθε αδικημένος, μπορούσε να προσφύγει στην βασιλική δικαιοσύνη και έμπιστοί του παρακολουθούσαν τους φοροεισπράκτορες από τυχόν ατασθαλίες. Με την αξιοποίηση των μεταλλείων του Παγγαίου, της Αμφίπολης και της Χαλκιδικής ήταν ο πρώτος Έλληνας ηγεμόνας που έκοψε χρυσά νομίσματα τους φιλιππικούς στατήρες κι ανταγωνίστηκε με επιτυχία τους περσικούς δαρεικούς. Επέβαλλε φόρο στις εξαγωγές, αλλά κυρίως στις εισαγωγές, αύξησε τον κρατικό πλούτο, δημιούργησε θέσεις εργασίας, αγόρασε χοίρους, αγελάδες και θεσσαλικά άλογα και ανέβασε το βιοτικό επίπεδο του λαού του. Μια σειρά δημόσιων έργων όπως οι πόλεις Φιλιππούπολη-κατόπιν πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμυλίας-Φίλιπποι κ.ά. γέφυρες, λιμάνια, οδοί πρόδρομοι της ρωμαϊκής Εγνατίας και εγγειοβελτιωτικά έργα με την αποξήρανση των ελών των Φιλίππων, αύξησης της καλλιεργήσιμης γης, απόδοσής της στους γεωργούς, άλλαξαν κυριολεκτικά την όψη της Μακεδονίας. Η ανέγερση των επιβλητικών ανακτόρων στις Αιγές έκτασης 12 στεμμάτων με αρχιτέκτονα αυτόν που ανήγειρε και το μαυσωλείο της Αλικαρνασσού της Μικράς Ασίας δίνει άλλη διάσταση στο έργο του μεγαλεπίβολου ηγέτη. Αν στις μέρες μας το παλάτι είχε αναστηλωθεί και κατάλληλα προβληθεί, θα είχε συνεισφέρει τα μάλα στην ιστορία αλλά και τον τουρισμό της χειμαζόμενης εθνικά και οικονομικά χώρας μας.
Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με την επικουρία του βοτανολόγου Θεόφραστου, η καταπολέμησης της ελονοσίας, η ανάπτυξη της υφαντουργίας, οπλοποϊας, κεραμικής, αρχιτεκτονικής, οι οικολογικές δράσεις του με τις συστηματικές δενδροφυτεύσεις και η καταπολέμηση του λαθρεμπόριου ήταν άλλες σημαντικές δράσεις του ευφυέστατου ηγεμόνα. Καλλιτέχνες όπως ο Απελλής, Λεωχάρης, Λύσσιππος κ.ά. βρέθηκαν κάτω από την οικονομική και πολιτιστική προστασία του. Θέλησε επίσης να ενώσει όλους τους διασπασμένους και μόνιμα φιλονικούντες Έλληνες κάτω από την δημιουργική και εμπνευσμένη ηγεσία του. Τα κατάφερε στο Συνέδριο της Κορίνθου όπου αναγορεύτηκε αυτοκράτορας κι αρχιστράτηγος όλων των Ελλήνων, πλην Λακεδαιμονίων.
Η δολοφονία του όμως στα 47 του μόλις χρόνια, στέρησε τον Ελληνισμό από έναν φωτισμένο και οραματιστή ηγέτη, που εντούτοις 2300 χρόνια τώρα παραμένει πάντα στο προσκήνιο της ιστορίας. Δείγμα της αξιοσύνης και της αναγνωρισιμότητάς του είναι ότι κάποιοι γείτονες –δίχως ταυτότητα-Σλάβοι αναίτια, ανιστόρητα και κλεψίτυπα τον διεκδικούν ως δικό τους. Ο Φίλιππος, με το ελληνοπρεπέστατο όνομά του, ενσαρκώνει πολλά από τα στοιχεία ενός ηγεμόνα πρότυπου, ληξικέλευθου οραματιστή και πρωτοπόρου καθοδηγητή. Η μόνη αρνητική συγκυρία είναι ότι επισκιάστηκε από έναν άλλο σπουδαίο Έλληνα…τον γιο του τον Μέγα Αλέξανδρο!
Στο β΄ μέρος η όλη εκδήλωση συνεχίστηκε με την εισήγηση του προέδρου της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Γαννιτσών «Ο Φίλιππος» Ιωαννίδη Χριστάκη για τα 20 χρόνια ζωής και δράσης της εν λόγω εταιρείας. Κάνοντας ουσιαστικά απολογισμό της πολυσχιδούς και πολυεπίπεδης προσφοράς της Ι.Λ.Ε.Γ. αναφέρθηκε με αρκετά στοιχεία που θύμισαν στους παλαιότερους πρόσωπα, προσπάθειες και κόπους που καταβλήθηκαν αλλά και στους νεότερους και φιλόδοξους συνάμα-κι αυτό είναι θεμιτό- όχι απλά για να τους μιμηθούν αλλά και να τους ξεπεράσουν! Ταυτοχρόνως παρουσιαζόταν, με ηλεκτρονικό τρόπο, πλούσιο φωτογραφικό υλικό από δραστηριότητες της εταιρείας.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1992 με την υπ΄αρ. 145/92 απόφαση του πρωτοδικείου Γιαννιτσών και στα άρθρα 2 και 3 του καταστατικού αναπτύσσονται οι σκοποί και οι στόχοι που τέθηκαν από τους ιδρυτές της. Ήταν μια ουσιαστική απάντηση στους πλαστογράφους της ιστορίας και οικειοποιητές του πολιτισμού μας. Στις 8/11/92 συγκροτήθηκε το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο. με πρόεδρο τον αείμνηστο και ακάματο Σ. Κοτζαμάνη. Οι δε δραστηριότητές της καλύπτουν ένα ευρύτατο πεδίο τομέων και ενδιαφερόντων :
– Ίδρυση και λειτουργία Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου εμπλουτισμένου με ιστορικά κειμήλια του Μακεδονικού Αγώνα, της απελευθέρωσης της πόλης, έργα λαϊκής τέχνης, παραδοσιακές στολές, κατασκευές και αναπαραστάσεις επαγγελμάτων που χάθηκαν. Όλα ευγενικές προσφορές και συμμετοχές φιλότιμων συμπατριωτών και συνεργατών της εταιρείας.
-Ίδρυση και λειτουργία της ιστορικής βιβλιοθήκης «Νικηφόρος Χατζηθεοδώρου» με χιλιάδες τίτλους βιβλίων ιστορικών, θρησκευτικών, λογοτεχνικών, λαογραφικών, επιστημονικών κ.ά. Η οποία και εμπλουτίζεται συνεχώς με δωρεές, αγορές και αφιερώματα.
-Έκδοση από 1992 του περιοδικού «Ιστορικά και Λαογραφικά Θέματα» που αργότερα μετονομάζεται σε «Φίλιππος» με πλήθος δημοσιεύσεων, άρθρων, μελετών και επιστημονικών ανακοινώσεων. Το τριμηνιαίο περιοδικό που φτάνει σε πολλές οικογένειες και ιδιώτες, σε βιβλιοθήκες βασικής, μέσης και ανώτατης βαθμίδας εκπαίδευσης σε όλη σχεδόν την Ελλάδα και αρκετά σημεία του εξωτερικού αποτελεί σημείο αναφοράς και έγκυρη βιβλιογραφική σημείωση.
-Τομέας γενικής γραμματείας και ηλεκτρονικής υποστήριξης με εξαιρετικής ποιότητας ποικίλο έργο και δράση, που αναγνωρίζεται από όλους.
-Τομέας οργάνωσης εκδηλώσεων, εκδρομών ψυχαγωγικού, ιστορικού, θρησκευτικού και προσκυνηματικού χαρακτήρα σε αρχαιολογικούς χώρους, μοναστήρια και τοπία φυσικού κάλλους ανά την Ελλάδα κλπ. Διοργάνωση χοροεσπερίδων κ.ά.
-Τομέας οικονομικής διαχείρισης με περισσό εύρος εργασίας και χώρος γεμάτος κόπο, άγχος και αλλά και πρωτίστως διαφάνεια.
-Τομέας δράσης και φιλοτέχνησης προτομών, αγαλμάτων και μνημείων όπως ο ανδριάντας του Φίλιππου με τη μακεδονική φάλαγγα, προτομή της Πηνελόπης Δέλτα, της Αικατερίνης Βαρελά, του Ελευθέριου Βενιζέλου, του αρχιμανδρίτη Αγαθόβουλου, μνημείο μακεδονικού αγώνα κ.ά.
-Τομέας του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου με πάνω από 230 διαλέξεις, εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων από πανεπιστημιακούς καθηγητές, επιστήμονες, γιατρούς, εκπαιδευτικούς, ερευνητές κλπ που καλύπτουν πλήθος ενδιαφερόντων κ.ά.
-Έχει άριστη συνεργασία με άλλους φορείς, σωματεία, συλλόγους, τοπική αυτοδιοίκηση, μεγάλους ευεργέτες και εκπονεί πρόγραμμα βραβεύσεων συμπολιτών μας και όχι μόνο, που πέτυχαν επιστημονικά και διακρίθηκαν σε πράξεις και κινήσεις ανθρωπιάς και χριστιανικής αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπό μας.
Τέλος οφείλουμε να σημειώσουμε πως όλα τούτα, αλλά και πολλά άλλα που δεν αναφέρονται, είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας, προσωπικής συμμετοχής των μελών του Δ.Σ. και των φίλων της εταιρείας που δεν φείδονται κόπου και χρόνου. Οι άνθρωποί της έχουν μεράκι, αίσθημα εθελοντισμού και καλή διάθεση να προσφέρουν ανιδιοτελώς, αμισθί και φιλότιμα στην πολιτιστική ζωή των Γιαννιτσών, του νομού Πέλλας, της Μακεδονίας αλλά και του ευρύτερου Ελληνισμού.
Η εταιρεία, συμμετέχοντας στις εορταστικές εκδηλώσεις για τα 100 απελευθέρωσης από την τουρκική σκλαβιά, έχει ανεβάσει τον πήχυ των επιδιώξεών της, εμπλουτίζει τις κινήσεις της, αναγνωρίζεται το πολύπλευρο και σημαντικότατο έργο της από πολλούς ενώ δίνει και ευρύ πεδίο δράσης ανοίγοντας τους πνευματικούς ορίζοντες σε κάθε συμπατριώτη μας. Ειδικά τώρα τελευταία σε μια δυσχερέστατη εθνική, θρησκευτική, κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική κρίση από την οποία πλήττονται όλοι, η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία «ο Φίλιππος» έρχεται με την παρουσία, τη ζωή και το έργο της να δώσει όραμα, αποκούμπι, χώρο και δημιουργική διέξοδο σ΄ έναν κόσμο που πλήττεται πανταχόθεν και πολλαπλώς από τις σειρήνες της απάθειας, του εγωκεντρισμού, της αδιαφορίας και της άμβλυνσης του εθνικού και θρησκευτικού συναισθήματος.
Λάζαρος Η. Κενανίδης θεολόγος
δντής 2ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών, υποψ. διδάκτορας Α.Π.Θ.
Κατηγορία: Ανοιχτο Λαικό Πανεπιστήμιο – Περίοδος 16η 2011-2012